2 wybuchowe książki naukowe

Uważajcie na te książki. Że wybuchowe, to jedno, ale porywają dzieci. Porywają je na długo i potem musimy się denerwować dlaczego jest tak cicho i ta cisza jakoś dziwnie brzęczy w głowie, że trzeba to jak najszybciej sprawdzić, bo na pewno majstrują coś niebezpiecznego, zaraz jakieś nieszczęście z tego będzie. Nic z tych rzeczy. Dzieci przepadają, bo są bardzo zajęte. Odkrywają, mierzą, ważą, obliczają, prowadzą obserwacje, wyciągają wnioski, doświadczają. Warto zajrzeć do tych dwóch ksiąg pełnych eksperymentów, bo obie są wartościowymi propozycjami dla pasjonatów nauki. W obu przypadkach wysoki poziom treści idzie w parze z oryginalną warstwą wizualną.

Twoja nowa książka naukowa

Świeżutka nowość z Wydawnictwa Bajka zasługuje na szczególną uwagę. To twoja nowa książka naukowa to kreatywna, interaktywna, aktywnościowa składanka inspirujących pomysłów na to jak rozbudzić w sobie duszę naukowca i bez żadnych specjalnych narzędzi rozpocząć wielki eksperyment z nauką. Okazuje się, że nauka jest wszędzie – wystarczy tylko dobrze się rozejrzeć. Książka zawiera kilkadziesiąt pomysłów na badania i obserwacje, a przy tym mnóstwo miejsca na zapiski z bieżących odkryć. Szkicownik naukowy staje się osobistą przestrzenią, w której łączą się: nauka, twórczość i logiczne myślenie. Tak rodzi się pasja. Z próbowania nawet za cenę błędu, który może okazać się wartościową lekcją. Z otwartości na eksperyment, chęci podjęcia ryzyka, dokonania zmiany, poznania przyczyny, znalezienia odpowiedzi na nurtujące pytania.

Ta książka ma szansę skutecznie zainteresować dziecko nauką, w sposób niewymuszony, daleki od szkolnych metod, pełen wrażeń i wypieków na twarzy, śmiechu i zadowolenia z dobrej zabawy. Instrukcje zawarte w rysunkach są łatwe do zrozumienia i zastosowania. Jest przestrzeń na szkice, notatki, dodatkowe elementy potrzebne do badań, a z niektórych kartek można zrobić fajne pomoce naukowe. Roboczy dziennik młodego naukowca budzi zaangażowanie i podkręca aktywność. Sama się o tym przekonałam. Długo nie mogłam od niego oderwać córki – całą sobą uczestniczyła w eksperymentach i z przejęciem dzieliła się spostrzeżeniami.

Ciekawostką jest to, że publikacja jest wynikiem współpracy z Muzeum Nauki w Londynie – instytucją działającą na zasadzie naszego Centrum Nauki Kopernik. Wysoki poziom wyzwania gwarantowany. Ciekawe od czego zaczną Wasze dzieci, gdy książka tylko wpadnie im w ręce! Świetnie uzupełnia się z następną pozycją, którą pokazuję poniżej.

Wielkie eksperymenty dla małych ludzi

Najnowsza książka Wojciecha Mikołuszko wydana przez Wydawnictwo Agora to błyskotliwe kompendium wiedzy o poczynaniach wielkich naukowców od czasów Starożytności aż po współczesność. I zarazem kolejna publikacja duetu od czasu udanej współpracy przy książce Wielkie pytania małych ludzi. Bardzo podoba mi się ambitny zamysł autora, by nie tylko dać młodym odbiorcom konkretne informacje, ale także zachęcić ich do otwartości i empirycznego sposobu poznawania świata. Na przekór niezrozumiałej niechęci rodziców i nauczycieli do tego typu podejścia u dzieci. Jeszcze większe wrażenie robi fakt, że zachętę autora do pójścia w jego ślady poprzedziły żmudne i szalone godziny spędzone na eksperymentach przeprowadzanych w domowych warunkach. Inspirujące okazały się też spotkania z uczniami jednej z podwarszawskich szkół, w których Wojciech Mikołuszko prowadził zajęcia pozalekcyjne. Oto początek historii, która w dwudziestu rozdziałach prowadzi dziecko fascynującą ścieżką wielkiej ciekawości.

W podróży tej spotykamy największych przedstawicieli świata nauki – m.in. Archimedesa, Galileusza, Williama Gilberta, Jana Baptistę van Helmont, Isaaca Newtona, Thomasa Savery, Ludwika Pasteura. Podążamy w ślad za eksperymentatorami do Paryża, Pizy, Amsterdamu, Syrakuz, Brunszwiku i Londynu. Każdy rozdział to przystanek na trasie i zachęta do podjęcia wyzwania. Najpierw przedstawiona jest postać i kontekst czasów niezbędny dla prezentacji dokonania. W klarownej i zwięzłej opowieści poznajemy okoliczności odkrycia oraz wagę eksperymentu. Potem następuje część praktyczna zawierająca propozycje eksperymentów do wykonania według podanych przez autora instrukcji. Odtwarzanie dawnych eksperymentów okazuje się bardzo zabawne, momentami wariackie. Cenne jest to, że czytelnik nie zostaje sam ze swoimi przemyśleniami i obserwacjami, gdyż każdy rozdział opatrzony jest tabelką z wnioskami, która fajnie podsumowuje i porządkuje część praktyczną. W sumie dostajemy 66 eksperymentów do samodzielnego wykonania.

Nie byłoby tej książki bez oryginalnych ilustracji Joanny Rzezak. Wyraziste, stylizowane, pełne humoru, niezwykle mocno zapadają w pamięć. Charakterystyczna, zdecydowana kreska i sposób cieniowania momentami przypominają technikę drzeworytu. Autorka jednak nie żałuje koloru, operując nim z wielkim wyczuciem. Pełno tu żartobliwych scenek, komiksowych wstawek oraz całostronicowych kompozycji. Ważne, że treść naukowa ma właściwą oprawę. Wszystkie niezbędne odniesienia do rzeczywistości zostały odwzorowane, w taki sposób jednak, że wciąż  jest jeszcze dużo miejsca na wyobraźnię. Ilustracje są tu wyjątkowo atrakcyjną zachętą do przygody z eksperymentowaniem. Mali ludzie będą mieć ręce pełne roboty :)

Dobrze, że powstają książki wspierające podejście empiryczne i popychające do zadawania pytań, kwestionowania gotowych rozwiązań. Dziecko, które posiada umiejętność wyciągania własnych wniosków, będzie potrafiło myśleć samodzielnie, dokonywać wartościowych wyborów i nie da się łatwo omamić wszelkim rozpraszaczom i demagogiom dzisiejszego świata. Będzie silne w swojej ciekawości, intuicji, odwadze i gotowości dociekania prawdy.

Gotowi podjąć wyzwanie? Jak sądzicie, która książka będzie hitem w Waszym domu?

Wielkie eksperymenty dla małych ludzi
autor: Wojciech Mikołuszko
ilustracje: Joanna Rzezak
Wydawnictwo Agora
oprawa: twarda
wiek: 7+
cena okladkowa: 39,99 zł

To twoja nowa książka naukowa
tekst i ilustracje: Harriet Russel
Wydawnictwo Bajka
oprawa: miękka, folia matowa
wiek: 8+
cena okładkowa: 29,90 zł

Reklama

Tomasz Samojlik. Nie tylko komiks / Przygody z książką 3

W dzisiejszym odcinku Przygód z książką gości Tomek Samojlik. O Ryjówce przeznaczenia już pisałam w poprzedniej edycji, ale tym razem pokazujemy trochę więcej niż komiks. Doktor Tomasz Samojlik jest bowiem postacią nieprzeciętną i obszar jego aktywności właściwie nie mieści się w definicji ilustratora.

Specjalizuje się w historii przyrody, a szczególnie w historii ukochanej Puszczy Białowieskiej, o której pisze artykuły naukowe, teksty do prasy, książki, tworzy opowieści dla dzieci oraz komiksy, popularyzując wiedzę o Puszczy. Swoją uwagę poświęca konkretnym gatunkom drzew Puszczy (historia lipy drobnolistnej czy sosny zwyczajnej), a spośród zwierząt upodobał sobie żubra. Żubr zresztą często pojawia się w jego książkach i jest pozytywnym bohaterem. Nic dziwnego, że czytając jego komiksy, dowiadujemy się tak dużo o życiu zwierząt, a wiedza ta sama wchodzi do głowy. Pasja i poczucie humoru autora sprawiają, że jego komiksy są autentyczne, wciągające i wciąż się do nich wraca :)

Królik na stosie.

Ostatni żubr, Bartnik Ignat i skarb puszczy oraz trylogia o ryjówce jeszcze bez Norki zagłady, którą właśnie wznowiono i czeka na nas świeżutka w księgarniach!

Nie tylko komiks

Jak już wspomniałam, Tomasz Samojlik nie same komiksy tworzy. My znamy go też z bardzo fajnej i pożytecznej serii książek Wojciecha Mikołuszko:

• Tato, a dlaczego?
• Tato, a po co?
• Z tatą w przyrodę

Tak się składa, że znamy też pana Wojciecha, autora tych książek, i taty ciekawskich dzieciaków, które zadają te wszystkie niekończące się pytania, i które są bohaterami tych krótkich opowieści. A nawet znamy dzieci pana Wojciecha, Idę i Kacpra :) Pamiętam swego czasu jak pan Wojciech opowiadał o niełatwych poszukiwaniach ilustratora do współpracy, który trafi w jego oczekiwania i tak zilustruje książkę, że za pomocą rysunku ukaże zawiłe sprawy prostymi! Dopiero Tomasz Samojlik to uczynił – współpraca okazała się na tyle udana, że pan Wojciech nie wyobraża sobie, aby ktoś inny tak dowcipnie i lekko zilustruje jego książki.

Styl Samojlika jest rozpoznawalny – charakterystyczna lekkość, inteligentny dowcip, oszczędna ekspresja. Dostajemy tyle ile trzeba i nie czujemy się przytłoczeni formą. Na uwagę zasługuje równowaga między formą a treścią.

W opiniach wielu odbiorców jego komiksy są edukacyjne. Rzeczywiście uczą, ale nie rażą nadmiernym dydaktyzmem. Podobnie w przypadku ilustracji do książek Mikołuszki – prostota rysunku i myślenia, które za tym stoi, umożliwia ogarnięcie naukowych tematów (i nie tylko) zarówno dzieciakom raczkującym w świecie nauki, jak i rodzicom mniej ogarniętym w dziedzinach pozaartystycznych.

Poniżej kilka rysunkowych historyjek w połączeniu z „real foto”. Moja córka uwielbia te komiksowe wstawki :)

Dziś w parku usiadła na mnie oczatka, a parę dni temu Milo pokazała palcem na okaz na liściu gdzieś pod blokiem, informując mnie, że to gałecznik czteroplamek… Po czym zagadała tekstem z komiksu o jajeczkach arlekina!

Dzięki rysunkom Samojlika moje dziecko lepiej pojmuje i zapamiętuje procesy i wyjaśnienia zawarte w tekście.

Komiksy

Tutaj pierwsza strona komiksu o bartniku Ignacie. W momencie, gdy Milo ujrzała bohaterkę Łucję siedzącą na drzewie, wiedziałam, że przepadła. Do komiksów Samojlika się wraca, po tekst, słowo ważne, po obraz, nastrój tak narysowany czy historię tak przedstawioną, że pozostawia niedosyt, każe się przypatrywać, zapamiętywać w oczach na później. Te komiksy się lubi. Widzę to po moim dziecku. Historia o Puszczy stworzona z czułością, atencją i wyobraźnią… Czegoś takiego wcześniej nie spotkałam.

Galeria postaci

Styl Samojlika obejmuje także nieprzeciętną zdolność do portretowania postaci, czynienia ich charakterystycznymi i wyrazistymi w prosty sposób, za pomocą kilku kresek.

Caryca Katarzyna. Postrach ryjówek. Generał Sobakiewicz.

Bohaterowie Ryjówki przeznaczenia i Ostatniego żubra.

Słów i obrazków kilka o współczesnym Białowieskim parku Narodowym.

Z absurdem i humorem

Tak, cenimy Samojlika także za wątki poboczne, stojących z boku scen głównych bohaterów absurdu, w ustach których (a raczej otworach gębowych w tym przypadku) wygłaszane są niekiedy kwestie egzystencjalne lub dysputy filozoficzne. Plus zabawy językowe, gry słowne. Poszukajcie takich smaczków!

Dodatki

I jeszcze dodatki docenione przy znajomości odpowiedniego kontekstu. Przy plakatach filmowych o ryjówkach – trawestacjach znanych nam, dorosłym, filmów – trzeba szepnąć dziecięciu parę słów i podpowiedzieć z czego się śmiejemy.

Mniej w tej recenzji o poszczególnych historiach i wątkach, a więcej o autorze-ilustratorze i jego niesłabnącej rysunkowej mocy… Jeśli o mnie chodzi, to czekam na kolejne dzieła Tomka Samojlika.

Na koniec zapraszam do odwiedzania pozostałych blogów w Przygodach z książką :)